Vermogensbelasting in Nederland: Alles Wat Je Moet Weten Over Box 3

Box 3 belasting is van toepassing op sparen en beleggen, zoals je vermogen, maar ook je spaargeld, een eventuele tweede woning en aandelen. Lees gauw verder over alles wat handig is om hierover te weten, inclusief hoe de berekening wordt gemaakt en wat de Box 3 belasting precies inhoudt.

Wat is vermogensbelasting (Box 3) in Nederland? De Basis Begrepen

Als het gaat om privé spaargeld of beleggingen, maar ook andere bezittingen waaronder een tweede huis, dan betaal je Box 3 belasting in het geval dat de totale waarde hiervan hoger is dan een bepaald bedrag (dit wordt ook wel het heffingsvrije vermogen genoemd).

Het Doel van Box 3

De Belastingdienst neemt aan dat je over je vermogen nog andere inkomsten krijgt, zoals rente op je spaargeld. Over extra inkomsten betaal je vanaf een bepaald bedrag belasting in Box 3. Voor 2025 geldt dat het heffingsvrij vermogen € 57.684 per persoon is, waar je dus geen belasting over betaalt. Bij een hoger bedrag betaal je wel vermogensbelasting omtrent sparen en beleggen.

De belasting betaal je over inkomsten uit je vermogen op basis van een fictief rendement Box 3. Dit systeem is bedoeld om eenvoudiger en consistent te belasten, ongeacht hoe je vermogen presteert. Echter, mocht je meer belasting betalen dan wat je volgens het werkelijke rendement hoorde te betalen, dan heb je recht op compensatie.

Het Belastbare Moment: De Peildatum

De peildatum is de dag waarop je vermogenswaarde vastgesteld wordt. Als het gaat om de datum, is het wettelijk zo geregeld dat de stand van je vermogen op 1 januari van dat belastingjaar wordt bepaald. Dit is het vermogen dat dient te worden aangegeven in de belastingaangifte bij de Belastingdienst.

De Belastingvrije Voet (Heffingsvrij Vermogen)

Het heffingsvrij vermogen, waar je dus geen Box 3 belasting over betaalt, kan ieder jaar verschillen. Voor 2025 geldt een heffingsvrij vermogen van € 57.684 per persoon, terwijl in 2026 het belastingvrije vermogen zal worden verlaagd naar € 51.396 per persoon.

Hoe wordt je vermogen berekend in Box 3? Het Fictief Rendement

In dit onderdeel kun je meer informatie vinden over hoe je vermogen wordt berekend in Box 3.

De Huidige Systematiek

Sinds 2023 bestaat er een overgangsregeling, wat wordt gezien als een tijdelijke oplossing voor box 3 totdat het nieuwe stelsel voor box 3 begint. Volgens het nieuwe stelsel worden inkomsten uit vermogen belast gebaseerd op het werkelijke rendement.

Wat betreft de huidige overgangsregeling, worden voor de voorlopige aanslag fictieve percentages gebruikt: deze percentages liggen dicht bij de werkelijke rendementspercentages. De diverse vermogens waar Box 3 belasting op wordt toegepast, kunnen worden ingedeeld in drie categorieën.

Allereerst worden bank- en spaartegoeden belast tegen een relatief laag fictief rendement (zoals 1.44% in 2024 en het voorlopige percentage van 1.44% in 2025). De tweede categorie betreft overige bezittingen: dit is de grootste categorie en omvat onder andere beleggingen, vastgoed (niet je hoofdverblijf, maar bijvoorbeeld een tweede huis) en crypto. Deze categorie wordt belast tegen een hoger fictief rendement (zoals 6.04% in 2024 en 5.88% in 2025).

De derde categorie bestaat uit schulden aftrekbaar tegen een laag fictief rendement (zoals 2.61% in 2024 en het voorlopige percentage van 2.62% in 2025). Deze schulden zijn alleen aftrekbaar als het bedrag uitkomt boven een bepaald bedrag. In 2025 is het drempelbedrag €3.800 per persoon.

Wat betreft het belastingtarief, is dit het percentage dat je betaalt over het fictief rendement (zoals 36% in 2025). Als je minder Box 3 belasting hoeft te betalen omdat het werkelijk rendement lager bleek te zijn dan het fictief rendement, dan wordt je Box 3 inkomen aangepast in de aangifte inkomstenbelasting 2025.

De Formule: (Fictief Rendement Bezittingen - Fictief Rendement Schulden) x Belastingtarief

Als het gaat om Box 3 uitleg vanuit de Belastingdienst, kun je hieronder de belangrijkste opsomming vinden. De werkelijke opbrengst (rente, dividend, koerswinst) wordt niet direct belast, alleen het fictieve percentage.

Volgens de Belastingdienst zijn de rendementspercentages voor banktegoeden en schulden (2025) nog voorlopig. Om toch een idee te krijgen van hoe Box 3 belasting wordt berekend, kun je de volgende berekening uitvoeren.

Je kunt de eerder genoemde, voorlopige rendementspercentages voor 2025 gebruiken om het rendement per soort vermogen te berekenen. Vervolgens kun je de rendementsgrondslag uitrekenen: je bezittingen minus je schulden.

Voor schulden geldt het volgende: eerst wordt de drempelwaarde (in 2025 is het drempelbedrag €3.800) van je schulden eraf getrokken en het bedrag dat overblijft kun je in de berekening meenemen.

Ook belangrijk: het heffingsvrij vermogen. Je betaalt geen belasting over een bepaald deel van je vermogen: in 2025 bedraagt dit €57.684 per persoon. Van je rendementsgrondslag (bezittingen minus schulden) trek je het heffingsvrij vermogen af. Het bedrag dat hier uitkomt deel je door de rendementsgrondslag en vermenigvuldig je met 100, afgerond op 3 decimalen. Dit percentage wordt je aandeel in de rendementsgrondslag genoemd.

Vervolgens vermenigvuldig je het belastbaar rendement (rendement per soort vermogen) met dit laatste percentage (aandeel in de rendementsgrondslag). Dit wordt het voordeel uit sparen en beleggen genoemd.

Box 3 belasting in 2025 (36%) wordt dan vermenigvuldigd met het voordeel uit sparen en beleggen, waarna je erachter komt hoeveel belasting je moet betalen in box 3.

Vrees niet: dit hoef je niet allemaal zelf uit te rekenen, het is voor de transparantie - om te weten hoe het allemaal wordt berekend. In werkelijkheid berekent de Belastingdienst de bedragen, volgens bovenstaande berekeningen.

Wat Valt er in Box 3? Een Gedetailleerd Overzicht

Hieronder kun je de details vinden van wat allemaal binnen Box 3 valt.

Spaargeld en Banktegoeden

Allereerst worden spaargeld en banktegoed meegerekend. Het is belangrijk om niet alleen je Nederlandse spaargeld en banktegoed hierin mee te nemen, maar ook het vermogen dat op je buitenlandse rekening staat aan te geven.

Beleggingen

Onder beleggingen vallen onder andere aandelen en obligaties. In onze toenemend digitaliserende wereld zijn digitale valuta’s niet meer weg te denken, zoals Crypto. Crypto dient ook te worden aangegeven in Box 3.

Tweede Woning of Vakantiehuis

Ook een tweede woning of vakantiehuis in Nederland of in het buitenland behoort tot de bezittingen. De marktwaarde wordt aangegeven vanuit de gemeente en deze waarde kan vervolgens worden aangegeven bij de Belastingdienst.

Overige Bezittingen

Bij overige bezittingen kun je denken aan roerende zaken die je verhuurt of roerende zaken als belegging. Het gaat om roerende zaken voor investeringsdoeleinden - zoals een klassieke auto die niet voor persoonlijk gebruik is maar als verzameling - dit dient ook te worden meegenomen in Box 3, vanwege het oog op waardevermeerdering.

Vermogen met Buitenlandse Bankrekeningen en Multi-Valuta Balansen

Als het gaat om Box 3 belasting, is het ook belangrijk om het vermogen van je buitenlandse rekening aan te geven.

De Aangifteplicht van Buitenlands Vermogen

Iedereen die in Nederland woonachtig of gevestigd is, is wettelijk verplicht om het volledige inkomen en vermogen aan te geven bij de Belastingdienst. Vandaar dat er ook een aangifteplicht geldt omtrent het buitenlands vermogen.

Valuta Omrekenen naar Euro's op de Peildatum

Op 1 januari van het aangiftejaar kun je - als je buitenlandse rekening geen euro toepast - de buitenlandse valuta omrekenen naar euro’s.

Hoe Wise Helpt bij Aangifte van Buitenlands Vermogen

Wise kan helpen met de Box 3 aangifte. De multi-valuta rekening van Wise zorgt ervoor dat je diverse valuta’s makkelijk kunt beheren en omwisselen in enkele seconden terwijl je geniet van de voordelige middenkoers.

De Toekomst van Box 3: Plannen voor een Nieuw Stelsel

De plannen voor een nieuw Box 3 stelsel zijn op basis van een uitspraak van de Hoge Raad.

Plannen voor een Belasting op Werkelijk Rendement

De Hoge Raad heeft geoordeeld dat het Box 3 systeem gebaseerd op fictieve rendementen in strijd is met het EVRM. Volgens de Hoge Raad is het alleen toegestaan om het werkelijk rendement op het vermogen te belasten. Het nieuwe stelsel is erop gericht om belasting te heffen in Box 3 op basis van het werkelijk rendement.

De planning vanuit het Nederlands kabinet is om vanaf 2028 het nieuwe Box 3 stelsel in te voeren, om belasting te heffen over werkelijke inkomsten: zo betaal je bij een laag rendement (waaronder rente over spaargeld) minder belasting dan bij een hoog rendement (zoals een tweede huis dat in waarde stijgt).

Veelgestelde Vragen over Vermogensbelasting in Nederland

Moet ik mijn cryptovaluta opgeven in Box 3?

Als je crypto's hebt, valt dit onder 'overige bezittingen'.

Wat gebeurt er als ik mijn Box 3 vermogen niet correct aangeef?

De Belastingdienst kan dan een boete opleggen.

Is een tweede huis in het buitenland belast in Box 3?

Ja, een tweede huis hoort bij bezittingen.

Welke schulden mag ik aftrekken in Box 3?

Alleen het deel dat uitkomt boven de drempel: in 2025 geldt een drempel van €3.800.

Hoe werkt de aangifte als ik een fiscaal partner heb?

Dan veranderen de bedragen, ter illustratie: de drempel (omtrent bovenstaande vraag) voor een alleenstaand persoon is €3.800 terwijl de drempel met een fiscaal partner het dubbele is, namelijk €7.600.

Open gratis je Wise Account!

Gebruikte bronnen:

1. Box 3 Tarieven | Belastingdienst
2. Belasting betalen | ABN Amro
3. Box 3 Tarieven en Vrijstellingen | MKB Servicedesk
4. Overbruggingswet Box 3 | Eerste Kamer
5. Inkomstenbelasting Box 3 | Rijksoverheid
6. Hoe is het box 3-inkomen op mijn voorlopige aanslag 2025 berekend? | Belastingdienst
7. Hoe wordt mijn box 3-inkomen over 2024 berekend? | Belastingdienst
8. Vermogen - Wat zijn uw bezittingen en schulden | Belastingdienst
9. Box 3 Inkomen op voorlopige aanslag 2025
10. Bank- en spaartegoeden buiten Nederland | Belastingdienst
11. Cryptobezit en roerende zaken | Blokland & Duin | Blok
12. Buitenlands vermogen en inkeren
13. Langverwacht wetsvoorstel nieuw box 3-stelsel ingediend | PWC