Exitheffing: Een Essentiële Gids voor Nederlandse Emigranten en Ondernemers

Misschien heb je er weleens over gelezen of van gehoord: de exitheffing. Klinkt als iets uit een fiscale thriller, maar in werkelijkheid is het een serieuze belastingaanslag die je kan tegenkomen als je vanuit Nederland naar het buitenland verhuist. Of je nu een B&B gaat beginnen in Spanje, je business verplaatst naar Amerika of je laptop meeneemt om voortaan vanaf een Italiaans terras je mail te beantwoorden, de Belastingdienst kijkt met je mee.

Gelukkig is het allemaal minder spannend dan het klinkt. Maar maak je geen zorgen, want we gaan simpel en duidelijk voor je uitleggen wat exitheffing precies is, wanneer je ermee te maken krijgt en hoe je onverwachte kosten kunt voorkomen.

Wat is exitheffing en waarom is het belangrijk voor jou?

Als je vanuit Nederland naar een ander land verhuist dan kan de belastingdienst je een zogenoemde ‘conserverende aanslag’ opleggen. Dat is een belastingaanslag die je misschien pas jaren na je emigratie moet betalen. Het idee erachter? Je hebt in Nederland fiscaal voordeel (bijvoorbeeld door pensioenopbouw, lijfrente of een aanmerkelijk belang), en als je vertrekt wil de Belastingdienst zeker weten dat je daar alsnog belasting over betaalt.

Het goede nieuws: je hoeft die belasting meestal niet meteen te betalen. Sterker nog, vaak krijg je uitstel (en soms zelfs kwijtschelding). Maar dan moet je je wél aan de Nederlandse regels houden.

De basis van conserverende aanslag uitgelegd

Een conserverende aanslag wordt opgelegd over wat de Belastingdienst je ‘te conserveren inkomen’ noemt. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan je pensioen, lijfrente, je aandeel in een Nederlandse bv of een kapitaalverzekering voor je eigen woning. Je hoeft de conserverende aanslag alleen te betalen als je dat inkomen later daadwerkelijk gebruikt (bijvoorbeeld als je pensioen afkoopt of je aandelen verkoopt).

Wie wordt getroffen door exitheffing?

Het moeten betalen van een conserverende aanslag als je Nederland verlaat is geen vaststaand feit. Of je de heffing krijgt hangt van een paar zaken af. Je krijgt met exitheffing te maken als…

• … je pensioen of lijfrente hebt opgebouwd in Nederland

• … je een kapitaalverzekering op je eigen woning bezit

• … je een aanmerkelijk belang hebt in een Nederlandse onderneming (bijv. aandelen van je eigen bv)

• … je internationaal werkt met pensioen bij een buitenlandse verzekeraar

• … je je pensioen of lijfrente hebt ondergebracht bij een niet-erkende buitenlandse aanbieder

• …je als nabestaande pensioen ontvangt van iemand die dat in Nederland opbouwde.

Emigreer je naar een EU- of een EER-land, dan krijg je automatisch uitstel van betaling voor je conserverende aanslag. Krijg je dit niet, omdat je naar een ander land verhuist, dan kun je zelf uitstel aanvragen.

Situaties waarbij exitheffing relevant is

Taaie kost hè? Ben je er nog? Mooi, want nu duiken we in de praktijk. Wanneer krijg je nou écht te maken met exitheffing? Hieronder zetten we de meest voorkomende situaties voor je op een rij:

Emigratie van particulieren met aanmerkelijk belang

Heb je meer dan 5% van de aandelen in een Nederlandse bv of nv? Dan heb je een ‘aanmerkelijk belang’, zoals men dat noemt. En in dat geval ziet de Belastingdienst jouw vertrek naar het buitenland als een ‘fictieve verkoop’ van je aandelen. Je hoeft niks te verkopen, maar moet wel belasting betalen over de winst die je zou maken als je wel tot verkoop zou overgaan.

Je krijgt dus een conserverende aanslag over de waardestijging van je aandelen.

Let op: Emigreer je naar een land buiten de EU/EER? Dan moet je vaak extra zekerheid stellen, bijvoorbeeld met een bankgarantie.

Emigratie van ondernemers en verplaatsing van bedrijfsvermogen

Ben je ondernemer en wil je je bedrijf (of een deel ervan) meeverhuizen naar het buitenland? Dan kan dat fiscale gevolgen hebben. Als je bijvoorbeeld je onderneming stopzet voordat je vertrekt, en je stakingswinst als lijfrente wilt meenemen, dan kan de Belastingdienst dit zien als ‘te conserveren inkomen’.

Ook als je bedrijf activa of winstreserves overbrengt naar het buitenland, kan dit worden aangemerkt als verplaatsing van vermogen. En ja hoor, daar is-ie weer: de conserverende aanslag.

De Belastingdienst wil in zo’n geval zeker weten dat je niet zomaar met winst wegloopt zonder daar ooit belasting over te betalen.

Pensioenrechten en lijfrentes

Heb je in Nederland pensioen opgebouwd via je werkgever of zelfstandig een lijfrente afgesloten? Dan heb je daar waarschijnlijk fiscaal voordeel van gehad.

Bij emigratie zegt de Belastingdienst: prima dat je vertrekt, maar als je straks je pensioen of lijfrente afkoopt, willen wij daar belasting over zien. Daarom krijg je een conserverende aanslag opgelegd voor het fiscale voordeel dat je in Nederland genoten hebt.

Je hoeft deze belasting alleen te betalen als je daadwerkelijk over het geld beschikt, zoals bij afkoop. Blijf je netjes binnen de regels, dan kun je na tien jaar om kwijtschelding vragen en hoef je dus niets te betalen.

De gevolgen van exitheffing: wat gebeurt er na emigratie?

Het is zover: je hebt de sprong gewaagd en je woont nu in een ander land. Daaaaag Nederland! Ehm, bijna dan. Want die conserverende aanslag verhuist gewoon met je mee. En wat gebeurt er dan eigenlijk?

Kwijtschelding van exitheffing

We hebben goed nieuws voor je, een exitheffing betekent niet dat je hem direct moet betalen. Als je gewoon de Nederlandse regels volgt, krijg je in veel gevallen uitstel van betaling, tot wel 10 jaar.

Ben je 10 jaar verder en ben je braaf binnen de lijntjes van de fiscale regels gebleven, dan kun je zelfs om kwijtschelding vragen. Eenmaal toegekend hoef je dus helemaal niet te betalen. Je bent dan officieel ‘vrijgesteld van betaling’. Dit geldt trouwens vooral voor pensioen, lijfrente en kapitaalverzekeringen.

Kwijtschelding krijgen voor een exitheffing voor aanmerkelijk belang is wat ingewikkelder, want die aanslag is onbeperkt geldig.

Dubbele belasting en belastingverdragen

Een keer belasting betalen is meer dan voldoende toch? Niemand zit erop te wachten om twee keer de knip te trekken voor onze vrienden van de belastingdienst. En dat hoeft ook helemaal niet, want om dubbele belastingen te voorkomen zijn er belastingverdragen gesloten. Als je in je nieuwe land belasting betaalt over je pensioen of vermogen, dan is het door dat verdrag niet nodig om dat óók nog eens in Nederland te betalen.

Let wel op, want niet elk land heeft een verdrag met Nederland. En de exacte afspraken verschillen per land. Check dus goed of je wel of geen belasting moet betalen.

Je voorbereiden op emigratie: hoe voorkom je onverwachte kosten?

Een goede voorbereiding is het halve werk, helemaal als het gaat om je financiën. Voordat je emigreert is het daarom belangrijk om de onderstaande zaken even goed op een rij te hebben:

• Check welke onderdelen van je vermogen onder de conserverende aanslag vallen.

• Onderzoek of je uitstel van betaling automatisch krijgt of dat je dat zelf moet aanvragen.

• Zoek uit welke documenten je nodig hebt om uitstel te regelen.

• Controleer de regels van je nieuwe woonland over pensioen, lijfrente en aandelen.

Het is bovendien ook slim om alvast na te denken over hoe je je geldzaken na emigratie regelt. Want als je met buitenlandse valuta Nederlandse rekeningen gaat betalen, dan kan dat flink in de papieren lopen.

De rol van Wise bij internationale financiën

Internationale betalingen via een gewone bank zijn vaak onnodig duur en soms ook erg traag. Wisselkoersen die maar op een moment van de dag worden opgenomen, met opslag erbovenop, verborgen kosten, trage overboekingen omdat het weekend is, je kunt je er kapot aan ergeren. Dus waarom zou je een traditionele bank gebruiken als je ook een Wise account kunt aanmaken die in één klap al die vervelende dingen van tafel veegt?

Wise maakt het beheren van je internationale financiën supermakkelijk. Met een multivalutarekening kun je meer dan 40 verschillende valuta beheren en dat is bijvoorbeeld handig als je pensioen uit Nederland komt, maar je de boodschappen in ponden, dollars of peso's moet betalen.

En dit biedt Wise nog meer:

• Échte middenkoers – je krijgt altijd (en dan ook echt op elk moment van de dag én in het weekend) de werkelijke wisselkoers, zonder verborgen opslag.

• Lage, transparante kosten – je ziet precies wat je betaalt, geen verrassingen achteraf.

• Snel – de meeste internationale overboekingen zijn zo geregeld.

• Handig voor expats – betaal makkelijk rekeningen in Nederland, terwijl je zelf in het buitenland woont.

• Betaalpas voor onderweg – pin in lokale valuta of betaal contactloos overal ter wereld.

Of je nu je Nederlandse zorgverzekering nog even moet betalen, een restschuld wilt overmaken, je exitheffing moet betalen of gewoon je dagelijkse boodschappen doet in je nieuwe thuisland: met Wise gaat het allemaal een stuk soepeler.

Open nu een Wise Zakelijke rekening

Een nieuw avontuur, zonder al te veel zorgen

Emigreren is spannend, en de conserverende aanslag is nou niet bepaald het leukste onderdeel van je nieuwe avontuur. Maar door je goed voor te bereiden – en door slimme tools zoals Wise te gebruiken – voorkom je financiële verrassingen én houd je grip op je geld.

Dus ja, emigreren is een grote stap. Maar met het juiste inzicht én een slimme financiële partner is het ook een stap die je vol vertrouwen kunt zetten. Waar je ook heen gaat, je financiën regel je gewoon als een prof.